Umetnost

Indijska umetnost

Prvi tragovi vizuelne umetnosti na indijskom podkontinentu datiraju iz 3. milenijuma pre nove ere a pratimo ih do savremenog doba. Indijsku umetnost možemo sagledati kroz određene periode od kojih svaki odražava određeni duhovni, ekonomski, politički i kulturni razvoj. Izdvajaju se: antički period (3900. godina pre nove ere – 1200. nove ere); period uticaja islama (1192 – 1757); kolonijalni period (1757 – 1947); period indijske nezavisnosti (posle 1947. godine).

Hramovi i skulpture

Indijska religija, verovanja i običaji inspirisali su nastanak umetničkih spomenika. Živopisne pećine u stenama planina koje su isklesali duhovni posvećenici (Badami, Aihole, Elora, Salsete, Elefanta, Aurangabad i Mamalapuram), kameni hramovi i skulpture ostavljaju posmatrače bez daha .

Hramovi inspirisani hinduizmom građeni su u vremenu imperija Palava, Čola, Hovsala i Viđajanagarasu. Umetnost se razvijala i pod uticajem budizma tokom perioda Gandhara i Amaravati, u 1. veku pre nove ere i tokom perioda Gupta i Pala koji čine zlatno doba Indije.

Izgradnja slobodno stojeće strukture hramova započela je u 5. veku, dok su se hramovi usečeni u kamenu pravili sve do 12. veka. Primer slobodno-stojeće strukture hrama je hram Shore koji je sastavni deo svetske baštine Mahabalipuram, sa vitkim kulama, izgrađen na obali Bengalskog zaliva od fino izrezbarenih granitnih stena i datira iz 8. veka.

Period Čola je značajan po svojim skulpturama i bronzi. Među postojećim uzorcima u različitim muzejima u svetu i u hramovima južne Indije može se videti figure Šive, Višnu i njegove supruge Lakšmi koje su od neprocenjive vrednosti.

Figure od bronze iz perioda Čola napravljene su u tehnici rada voskom koja se više ne primenjuje. Ona je u umetničkoj terminologiji poznata kao “Cire Perdue”. U sanskritskim Šilpa tekstovima ona je zabeležena kao Madhu Uchchishtta Vidhana.

Indijske freske

Metode indijskog zidnog slikarstva evoluirale su tokom hiljada godina. U raznim pećinama su nađeni okačeni komadi kamena sa uklesanim umetničkim prizorima a zidovi oslikani. Najstarije freske od istorijskog značaja očuvane su Ađanta pećinaa od 2. veka pre nove ere. Uprkos klimatskim uslovima koje otežavaju čuvanje starih slika, postoji više od 20 poznatih lokacija u Indiji na kojima su nađene slike ili tragovi slika koje datiraju iz antičkog i ranog srednjevekovnog perioda (sve do 8. i 10. veka nove ere). Najznačajnije freske antičkog i ranog srednjevekovnog perioda nađene su u Ađanta Bag, Elora i Sitanavasal pećinama.

Freske iz perioda Čola pronađene su 1931. godine u prolazima Brihadisvara hrama u Indiji i to su prvi otkriveni primerci iz tog perioda. Tokom perioda Najak, slike iz perioda Čola su preslikane. Čola freske koje se nalaze ispod ovih slika imaju vatreni duh šaivizma koji se izražava kroz njih. U Kearli su dobro očuvane freske, murali i zidne slike u hramovima Pundarikapuram, Etumanor i Ajmanam.

Nakit

Indijski podkontinent ima najdužu kontinuiranu tradiciju pravljenja nakita koja traje duže od 5000 godina. Narodi civilizacije doline Inda su prvi počeli da prave nakit.

Narodni duh ima ogromnu ulogu u razvoju umetnosti i u ukupnoj svesnosti starosedelačkih kultura. Tadž Mahal, pećine Ađanta i Elora su postale poznate u celom svetu. Tadž Mahal je jedano od novih sedam svetskih čuda.

Savremena umetnost

Od devedesetih godina 20. veka pa nadalje, indijski umetnici su počeli da koriste više različitih formi u izražavanju. Slike i skulpture su i dalje zadržale svoj značaj iako su u radovima vodećih umetnika (Nalini Malani, Subodh Gupta, Narajanan Ramačandra, Vivan Sundaram, Đitiš Kalat) iskazivane nove forme.

Postoji velika zainteresovanost institucija umetnosti i pojedinaca Indije i Srbije za uzajamno upoznavanje i razmenu umetničkog bogatskva dve zemlje.

Indijski kulturni centar u Srbiji podsticaće saradnju institucija umetnosti i umetnika između Indije i Srbije i programom aktivnosti doprinositi što boljoj komunikaciji.